ONZE EXPERTISE

Het verschil tussen een opsporingsonderzoek en een gerechtelijk onderzoek

Het strafonderzoek in België is essentieel voor de verdere gerechtelijke procedure en kan opgesplitst worden in twee belangrijke categorieën: het opsporingsonderzoek en het gerechtelijk onderzoek. Beide vormen van onderzoek dienen om bewijzen te verzamelen en een strafdossier samen te stellen, maar ze verschillen in hun aanpak en de mate van inbreuk op de rechten van betrokkenen.

Het verschil tussen een opsporingsonderzoek en een gerechtelijk onderzoek

Het opsporingsonderzoek

Tijdens een opsporingsonderzoek, meestal geleid door de procureur des Konings, ligt de focus op het verzamelen van bewijs zonder significante inbreuken op persoonlijke rechten. Inzage in het dossier is tijdens het onderzoek niet mogelijk.
Na voltooiing van het opsporingsonderzoek kan het parket een beslissing nemen, afhankelijk van de zaak:

  • Het dossier seponeren: het dossier wordt zonder gevolg geklasseerd.
  • Minnelijke schikking voorstellen: bij minder zware misdrijven kan de verdachte door betaling van een geldsom verdere vervolging vermijden.
  • Vervolgen: bij zwaardere misdrijven wordt de verdachte voor de rechtbank gebracht.
  • Een gerechtelijk onderzoek openen: vaak vereist omdat er ingrijpendere maatregelen zoals een huiszoeking of de aanhouding van een verdachte noodzakelijk zijn.
Het belang van imprevisieleer in zakelijke overeenkomsten

Het gerechtelijk onderzoek

Wanneer een zaak extra complexiteit vertoont of wanneer intensievere onderzoeksmethoden nodig zijn, zoals afluisteren of huiszoekingen, kan op verzoek van het parket een gerechtelijk onderzoek gestart worden. Dit onderzoek, geleid door een onderzoeksrechter, maakt het mogelijk om diepgaander in te grijpen in persoonlijke vrijheden. Voorbeelden hiervan zijn een DNA-onderzoek, het uitvoeren van huiszoekingen of het tijdelijk vasthouden van verdachten onder voorlopige hechtenis.

Inzage en afsluiting van het gerechtelijk onderzoek

In tegenstelling tot het opsporingsonderzoek, waarbij inzage in het dossier in principe niet mogelijk is, biedt het gerechtelijk onderzoek onder bepaalde omstandigheden wel de mogelijkheid tot inzage. Zodra een persoon zich burgerlijke partij heeft gesteld, voorziet de wet de mogelijkheid tot dossierinzage, hoewel de onderzoeksrechter de macht heeft deze toegang te beperken of te weigeren. Inzage van het onderzoek betreft steeds het volledige dossier, tenzij uitzonderingen van toepassing zijn.

Na het afsluiten van het gerechtelijk onderzoek geeft de onderzoeksrechter het dossier door aan de procureur des Konings, die zijn eindvordering opstelt. In de eindvordering geeft het parket aan voor welke misdrijven en voor welke personen er volgens haar voldoende bezwaren bestaan om te worden behandeld door de correctionele rechtbank. Vervolgens beoordeelt de raadkamer tijdens een zitting de resultaten van het gerechtelijk onderzoek en besluit wat er verder moet gebeuren, al dan niet in overeenstemming met de eindvordering van het parket.
De raadkamer kan verschillende beslissingen nemen:

  • Meer onderzoek vereist: het gerechtelijk onderzoek kan niet worden afgesloten en het dossier gaat terug naar de onderzoeksrechter.
  • Onvoldoende bezwaren: de verdachte zal buiten vervolging worden gesteld.
  • Voldoende bezwaren aanwezig: de verdachte zal doorverwezen worden naar een strafrechtbank, afhankelijk van de ernst van de misdrijven. 

Ervaren strafpleiters voor slachtoffers en verdachten

Elk strafonderzoek is uniek en vereist een diepgaande kennis en begrip van het juridische systeem. Het is van cruciaal belang om vanaf het begin van een strafzaak een deskundige advocaat te betrekken, niet alleen om te zorgen voor de bescherming van je rechten, maar ook om te navigeren door de complexiteit van het strafrecht.

Bij Aves Legal staan zowel slachtoffers als verdachten centraal. Ons team van ervaren advocaten biedt uitgebreid advies en gedegen verdediging doorheen elke fase van het juridisch proces. Vanaf het initiële politieverhoor tot aan de uiteindelijke rechtszittingen, begeleiden we onze cliënten nauwgezet. Of het nu gaat om een overtreding, wanbedrijf of misdaad, we staan klaar om jouw zaak met de grootste toewijding en expertise te behandelen.

Voor meer informatie of juridische ondersteuning kun je contact opnemen met Aves Legal. We zijn hier om te helpen en samen te werken aan de beste mogelijke uitkomst in jouw specifieke situatie.

Gunter Fransis van Aves Legal

Belangrijke disclaimer: De informatie in dit artikel is uitsluitend bedoeld ter algemene informatie en mag niet worden beschouwd als juridisch advies. Aves Legal aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor eventuele gevolgen of schade die voortvloeien uit het gebruik van de informatie in dit artikel. Voor juridisch advies op maat raden wij jou aan om altijd contact op te nemen met ons. 

De waarheid achter onrechtmatig verkregen bewijs in strafzaken

Leena Giudice – advocaat team Strafrecht, deelde graag haar expertise rond het Antigoon-arrest. Wil je meer weten over strafrechtelijke procedures en de bescherming van je rechten? Neem contact met ons op voor een persoonlijk gesprek met onze ervaren strafpleiters.